Mijn eerste dode was een bejaarde.
Lang voordat er in mijn familie dierbare naasten wegvielen door een ongeluk, ziekte of ouderdom, lang voordat ik moest aanvaarden dat mijn eigen broer, mijn te jonge vader, mijn grootouders en zelfs de hond uit mijn kinderjaren niet onsterfelijk waren, en lang voordat ik in langdurige, dwangmatige – vrolijke en wanhopige – gesprekken met mijn gestorvenen verwikkeld raakte, vond ik op een ochtend een dode bejaarde.
De week daarvoor was ik zeven geworden en ik had koortsachtig naar die verjaardag uitgekeken, omdat ik eindelijk het recht zou krijgen om alleen naar school te gaan. Van de ene op de andere dag mocht ik blijven staan en doorlopen wanneer ik maar wilde. Het terrein van de psychiatrische inrichting waar ik opgroeide en ook de tuinen, huizen, straten en struiken buiten de muren leken veranderd en ik ontdekte allemaal dingen die me in gezelschap van mijn moeder of een van mijn broers nog nooit waren opgevallen. Ik nam grotere stappen en voelde me ongelooflijk volwassen. Doordat ik een individu was, kwamen ook de dingen om me heen op zichzelf te staan. Ontmoetingen op voet van gelijkheid: het kruispunt en ik. De kiosk en ik. De muur van de sloperij en ik.
Het verraste me hoeveel beslissingen ik ineens zelf mocht nemen. Aan de hand van mijn moeder had ik meestal maar wat lopen dromen of met haar gepraat, en zonder op de weg te letten had ik me naar school laten brengen, als een brief naar de brievenbus.
[fragment uit Joachim Meyerhoff, Wanneer wordt het eindelijk weer zoals het nooit is geweest (Wann wird es endlich wieder so, wie es nie war, 2013), vert. Josephine Rijnaarts. Signatuur, 2015]
Waardering
- Euregio Literaturpreis (prijs voor schrijver en vertaler), 2016
- Uitstekende Nederlandse vertaling door Josephine Rijnaarts. Judith Uyterlinde op slaa.nl
- Een knap en vakkundig geschreven herinneringsboek waarin het geluk overheerst zonder ooit kitsch of jeugdsentiment te worden. Een weemoedige komedie: het er daarbij goed van af te brengen is even moeilijk als het schrijven van een verpletterende tragedie. Ger Groot. NRC Handelsblad