Een Franse roman met een Engelse titel, die nergens in het boek wordt uitgelegd, maar onmiskenbaar verwijst naar The Raven (De raaf) van Edgar Allan Poe, een gedicht over verlies en rouw. Ook de hoofdpersoon in Nevermore heeft een dierbare verloren en de beschrijving van haar verdriet loopt als een rode draad door de roman. […]
Nadenken over Aglaja Veteranyi
Als kind van circusartiesten had de Roemeense Aglaja Veteranyi (1962-2002) zacht gezegd geen gelukkige jeugd. Ze was pas vier toen haar familie vluchtte voor het regime van Ceauşescu en begon aan een rondreizend bestaan met optredens door heel Europa. Haar moeder had een nummer waarbij ze elke avond aan haar haren in de nok van […]
Julia Schoch op Crossing Border. Of: als schrijver en vertaler elkaar ontmoeten, uit het oogpunt van de vertaalster
Als literair vertaler krijg je vaak de vraag of je de schrijver van het boek dat je hebt vertaald ook persoonlijk kent. Voor zover de schrijver nog leeft, is het antwoord meestal ja. Om te beginnen heb je altijd wel een paar vragen. Zelf doe ik het zo: als ik voor het eerst een boek […]
Waarom het kind in de polenta kookt
Voor Uitgeverij Oevers mag ik een boek vertalen met de intrigerende titel: Warum das Kind in der Polenta kocht van Aglaja Veteranyi. Korte roman, lange novelle, verpoëtiseerde autobiografie? Sommige literaire teksten zijn niet in één hokje te vangen. De auteur (1962-2002) groeide op in een uit Roemenië gevluchte en door Europa trekkende familie van circusartiesten. […]
Vermaledijde verengelsing
Een vriendin vroeg laatst of ik een kritische blik wilde werpen op een toespraak die ze moest houden. Ik schrapte in haar tekst het woord workation en maakte er werkvakantie van. Lichtjes gebelgd stuurde ze me later een appje met een link waaruit moest blijken dat workation een volstrekt gangbaar woord was. Liep ik niet […]
De Beauvoir en Sartre
Wanneer ik het woord ‘existentialisme’ voor het eerst heb gehoord, weet ik niet meer. Ik was in elk geval jong. En op zoek. Naar wie ik was, wie ik wilde worden, hoe ik wilde leven. Na een jeugd waarin ik me gevangen had gevoeld, klonk de leer van Sartre als een bevrijding. Ik was een […]
Over het vertalen van romantitels
Soms veegt een recensent een vertaler de mantel uit over een titel. Dat is niet terecht. De uitgever bepaalt de titel waaronder een vertaling verschijnt. Ook al is er over het algemeen wel overleg. Wat overigens geen garantie is dat de vertaler haar zin krijgt. Een jaar of tien geleden vertaalde ik Cabo de gata […]
Lange zin
Vandaag lever ik Verder Kijken in, mijn vertaling van de roman Weiter Sehen van Esther Kinsky. Het is het vierde boek dat ik van deze schrijfster heb vertaald, met innige voldoening, maar makkelijk was het nooit. Een van de redenen zijn haar lange zinnen, die geregeld een halve bladzijde beslaan. Als ik die vertaal moet […]
Identiteitsprobleem
Literair vertalers vertalen meestal maar uit één taal. Soms uit twee. Zijn het er meer dan twee, dan oogst je bij buitenstaanders misschien bewondering, maar de insiders kijken je toch een beetje vreemd aan. Je laadt de verdenking op je dat je het uit geen van die talen echt goed doet. Helemaal onbegrijpelijk is die […]
Een hele uitzending over literair vertalen
Het komt niet zo vaak voor dat een programmamaker op de radio een hele uitzending wijdt aan literair vertalen. Ik voelde me dan ook zeer vereerd toen Hein van Kemenade me uitnodigde voor een gesprek over het vertalen van literataire romans in het programma Grensgeluiden, Kunst en Cultuur op de zender BredaNu. Een gesprek van […]